Kryzys polityczny w Wenezueli narasta. Wczoraj Stany Zjednoczone, Kanada, Brazylia i wiele innych krajów Ameryki Południowej i Środkowej oficjalnie uznało wenezuelskiego lidera opozycji Juana Guaido za tymczasowego prezydenta w miejsce Nicolasa Maduro, którego reżim doprowadził kraj Ameryki Południowej do załamania gospodarczego.
Guaido był przewodniczącym Wenezuelskiego Zgromadzenia Narodowego przed objęciem tej nowej, spornej roli. Ponadto administracja Trump otwarcie rozważa nałożenie sankcji na wenezuelski eksport ropy naftowej.
Stany Zjednoczone stosują już różne sankcje wobec Maduro i jego zwolenników, ale powstrzymały się od sankcjonowania wenezuelskiej ropy naftowej. To może ulec zmianie. Prezydent Trump zdradza, że aktywnie rozważa wprowadzenie takich sankcji wśród narastających protestów przeciwko coraz bardziej autorytarnym rządom Maduro.
W minionym tygodniu, poruszyłam kwestię potencjalnego wpływu takich sankcji na rafinerię Citgo w USA.
Cena ciężkiej, kwaśnej ropy mogłaby skokowo wzrosnąć
Wenezuela posiada największe rezerwy ropy naftowej na świecie. Łatwo wydobywalną ropę odkryto tam po raz pierwszy w 1914 r. w jeziorze Maracaibo, ale większość obecnej produkcji Wenezueli pochodzi ze znacznie droższych i trudniejszych do eksploatacji zasobów ropy w Pasie Orinoco. Wydobycie ropy naftowej z Wenezueli utrzymuje się na równie wysokim poziomie 3,4 mln baryłek dziennie, ale w 2018 roku spadło do poziomu poniżej 1,2 mln baryłek dziennie. Wenezuela jest trzecim co do wielkości źródłem zagranicznej ropy dla Stanów Zjednoczonych (Kanada i Arabia Saudyjska eksportują więcej ropy do USA niż Wenezuela). Nieco mniej niż połowa obecnej produkcji Wenezueli jest eksportowana do rafinerii w Stanach Zjednoczonych, z których jedna, Citgo, jest własnością PdVSA.
Wenezuelska ropa naftowa to przede wszystkim ciężka kwaśna odmiana, która często mieszana jest z innymi rodzajami ropy do przerobu. Jeśli Wenezuela zostanie usunięta jako źródło ciężkiej kwaśnej ropy naftowej, cena tego rodzaju surowca wzrośnie. W rzeczywistości, według Reuters, cena niektórych podobnych gatunków ropy naftowej wzrosła we wtorek o 6,25 USD.
Import z Wenezueli może przestać istnieć
Kanada produkuje również podobną jakościowo ropę naftową z regionu piasków bitumicznych w Albercie. Jednakże amerykańskie rafinerie, które znajdują się głównie w regionie Zatoki Meksykańskiej, miałyby trudności z pozyskaniem tej ropy, ponieważ Alberta boryka się ze znacznymi ograniczeniami w transporcie. Zmiana trasy transportu ropy naftowej z Bliskiego Wschodu nie jest rozwiązaniem idealnym, ponieważ zajęłoby to znaczną ilość czasu.
Dlatego też, gdyby takie sankcje miały miejsce, rafinerie w Zatoce Meksykańskiej, które wykorzystują wenezuelską ropę naftową, musiałyby ponieść wyższe koszty. Jeśli musiałyby one pracować przy mniejszych niż pełne mocach produkcyjnych, w niektórych miejscach można by nawet zaobserwować wzrost cen benzyny.
Jeśli USA usankcjonuje wenezuelską ropę naftową, to jest prawdopodobne, że Wenezuela również wstrzyma zakupy amerykańskich produktów naftowych, choć decyzja ta zaszkodziłaby Wenezueli bardziej niż USA.
Wenezuelskie rafinerie borykają się z problemami i już w tym momencie nie są w stanie produkować wystarczającej ilości benzyny i innych produktów naftowych, aby zaspokoić lokalne potrzeby. Od 2016 roku Wenezuela importuje rozcieńczalniki ze Stanów Zjednoczonych, produkty ropopochodne, które są mieszane z ciężką, wenezuelską ropą, tak aby produkt ten mógł być eksportowany. Jeśli handel ze Stanami Zjednoczonymi ulegnie całkowitemu załamaniu, eksport ropy naftowej z Wenezueli do innych klientów może znacznie spaść, dopóki Wenezuela nie znajdzie innego źródła rozcieńczalników.
Rosneft mógłby przejąć aktywa PdVSA w Stanach Zjednoczonych
Przychody, które Wenezuela otrzymuje z rynku amerykańskiego są generalnie wykorzystywane do finansowania budżetu Wenezueli. Reszta sprzedaży ropy naftowej w Wenezueli przeznaczona jest bezpośrednio na spłatę odsetek od kredytów, które Wenezuela zaciągnęła m.in. w Rosji czy Chinach.
Jeśli Wenezuela nie wywiąże się ze swoich płatności na rzecz rosyjskiego Rosneftu (MCX:ROSN), rosyjska firma naftowa może zdecydować się na zajęcie wenezuelskich aktywów naftowych w USA. 49,9% Citgo służy obecnie jako zabezpieczenie długów PdVSA wobec Rosneftu.
Najprawdopodobniej rząd USA zablokowałby przejęcie Citgo przez Rosneft ze względów bezpieczeństwa narodowego, ale mogłoby to doprowadzić do sporu i impasu pomiędzy Wenezuelą, Rosją i USA.
Sankcje: Złe dla Wenezueli, równie złe dla USA
Oczywiście sankcje byłyby bardzo szkodliwe dla Wenezueli. Jednak natychmiastowy wpływ sankcji byłby również znaczący dla USA. Rafinerie pracują na pełnych obrotach, a zapasy są gromadzone w magazynach.
Meksyk wstrzymał import z USA, podczas gdy rozwiązuje problemy związane z kradzieżą wzdłuż swojej infrastruktury rurociągów. Jeśli Wenezuela wstrzyma również cały import z USA, możemy być świadkami drastycznego zwiększenia się zapasów produktów naftowych.
Większość analityków spodziewa się, że produkcja ropy naftowej w Wenezueli spadnie do poziomu poniżej 1 mln baryłek dziennie w 2019 roku. Jeśli jednak proces ten zostanie przyspieszony przez sankcje, to w maju możemy również zaobserwować gwałtowny wzrost cen ropy naftowej.
Konfluencja sankcji nałożonych na Wenezuelę, początek sezonu motoryzacyjnego w USA, koniec niektórych lub wszystkich wyłączeń udzielonych importerom irańskiej ropy naftowej oraz cięcia w produkcji OPEC+ mogłyby tej wiosny doprowadzić do znacznie większego napięcia na rynku ropy naftowej.