Warszawa, 12.01.2024 (ISBnews) - Deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych (tzw. general government) wyniesie w tym roku 5,3% PKB (wobec 4,9% PKB w ub.r.) i w kolejnym roku zmniejszy się do 4,9% PKB, prognozują ekonomiści Banku Pekao (WA:PEO).
"Deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych (ang. general government, GG) wyniesie w 2024 r. 5,3% PKB, tj. najwięcej od czasu rekordowego, COVIDowego 2020 r. (6,9% PKB). Za wzrostem deficytu będą stały czynniki dyskrecjonalne związane przede wszystkim z kosztami modernizacji sił zbrojnych i realizacją postulatów wyborczych kontrybucję tych wydatków do deficytu szacujemy na ponad 2 PKB" - czytamy w raporcie specjalnym "Dobry 2024, znakomity 2025".
Ekonomiści podkreślili, że wiele spośród wydatków sektora finansów publicznych zostało zawartych już w projekcie budżetu przyjętym 28 września 2023 przez rząd Mateusza Morawieckiego. W związku z tym uważają oni, że impuls fiskalny związany z polityką nowego rządu Donalda Tuska wyniesie ok. 0,8 PKB, czyli tyle, ile wynoszą koszty nowych postulatów, które nie były dotąd oczekiwane przez rynki.
Według prognoz banku, dług tego sektora powiększy się do 54,6% PKB w 2024 r. (z 50% w ub.r.) i do 58,2% PKB w 2025 r.
"W 2024 r. należy oczekiwać również wyraźnego wzrostu skumulowanego długu GG (o 4,6% PKB, tj. do poziomu 54,6% PKB). Tak wysoki przyrost zadłużenia będzie pochodną dwóch - poza wysokim deficytem - czynników:
* Słabszych efektów nominalnych (wolniejszego wyrastania z długu) związanego z niższą niż w ubiegłych latach dynamiką CPI. Efekty nominalne zdejmą 2,4% PKB ze skumulowanego długu GG w 2024 r.
* Dodatnich tzw. dostosowań stanów i przepływów (ang. stock flow adjustments, SFA), obejmujących zgodnie z metodologią ESA inne niż deficyt GG czynniki wpływające na wysokość zadłużenia państwa. Dodatnie SFA w 2024 r. będą swoistym 'doszacowaniem' obliczanego memoriałowo deficytu GG, który nie uwzględnia części poniesionych przez Polskę wydatków zbrojeniowych przed terminem dostawy uzbrojenia" - czytamy dalej w raporcie.
Ekonomiści zwracają uwagę, że wzrost zadłużenia sektora instytucji rządowych i samorządowych może budzić obawy o stabilność finansów publicznych przy wysokich deficytach zakładanych na lata 2024-2025. Oni jednak spoglądają w przyszłość "z optymizmem". Ich symulacje wskazują, że koszty obsługi długu utrzymają się w ryzach a dopiero nałożenie się na siebie kilku silnych szoków makroekonomicznych mogłoby stanowić zagrożenie dla ścieżki długu GG, podkreślili.
"W 2024 r. koszty obsługi długu nie powinny przekroczyć poziomu 2,4% PKB (wobec 2,3% w 2023 r., plasując się tym samym wokół wieloletniej średniej. Hipotetyczny wzrost efektywnej stopy oprocentowania polskiego długu o 1 pkt proc. podbiłby koszty odsetkowe do niespełna 3% PKB (czyli do poziomów z lat 2010-2012), zaś poziom długu w relacji do PKB wzrósłby o 0 5 PKB" - napisali w opracowaniu.
Wskazali także, że odporność finansów publicznych Polski na szoki opiera się o synergię dwóch czynników: wysokiego nominalnego wzrostu gospodarczego ("wyrastanie" z długu) i stosunkowo niskiego efektywnego oprocentowania.
"Scenariusz wzrostu wolniejszego o 1 pkt proc. wiązałby się z dodatkowym 0,5% PKB długu w 2024 r. (55,1% PKB). Podobnie wygląda scenariusz, w którym efektywna stopa procentowa rośnie o 1 pkt proc. Dopiero nałożenie się na siebie obu szoków (efektywne oprocentowanie długu 1 pkt proc. powyżej nominalnego wzrostu) prowadziłoby do podbicia długu o dodatkowe 1,3% PKB w 2024 r. i przekroczenia limitu 60% PKB w 2025 r. Jest to jednak scenariusz bardzo mało prawdopodobny, jako że ostatni raz oprocentowanie długu przekroczyło nominalną dynamikę PKB o 1 pkt proc. w latach 2012-2013, tj. w epicentrum europejskiego kryzysu zadłużeniowego" - zakończyli analitycy.
Według projektu tegorocznego budżetu, deficyt tzw. sektora general government za 2023 r. może być niższy od poziomu 5,6% PKB ujętego niż przewidywano na etapie opracowywania jesiennej notyfikacji fiskalnej, natomiast w 2024 r. wyniesie 5,1%; z kolei dług sektora general government wzrośnie do 54,2% PKB w 2024 r. wobec 49,3% PKB w 2023 r.
(ISBnews)